Mamut Art Project Direktörü Seren Kohen Röportajı

Mamut Art Project 2019 3 Nisan’da başladı ve 7 Nisana’a kadar sürecek. KüçükÇiftlik Park, İstanbul’da gerçekleştirilen Mamut, elliyi aşkın bağımsız yetenek ve sayısı altı yüzü aşan eseri barındırıyor. Yedinci edisyonu gerçekleşen Mamut Art Project’in direktörü Seren Kohen ile yapılan röportaj yazının devamında yer alıyor.

Mamut Art Project nasıl doğdu?

Üniversite eğitimimden sonra Türkiye’ye dönüp sanat sektörünü gözlemlediğimde sanat ortamının hızla geliştiğini ve dinamikleştiğini, ancak yurt dışıyla kıyaslandığında hâlâ birçok eksiği olduğunu fark ettim. O sırada yeni mezun olmuş bir fotoğraf sanatçısı olarak bu alanda dikkatimi ilk çeken genç sanatçıların kariyer adımlarını atarken çektikleri zorluklar oldu. Bu sebeple onları galericiler, küratörler ve koleksiyonerlerle buluşturmanın yollarını aradım. Bir yandan da farklı kurumlarda karşılaştığımız çoğu eserin fiyatları yüzünden aslında sadece sınırlı bir koleksiyoner kitlesine ulaşabildiğini gözlemliyordum. Bunları değerlendirerek sanat alımının sadece belli bir kitleyle kısıtlı olmayacağı ve belki de genç koleksiyonerlerin artmasına yardımcı olabileceğimiz, bağımsız genç sanatçıları destekleyen bir alan yaratmak üzere yola koyulduk. Aslında yapmak istediğimiz çağdaş sanat dünyasında olan ‘ulaşılmazlık algısını’ biraz da olsa kırabilmek ve kimsenin soru sormaktan çekinmeyeceği, samimi bir ortam yaratabilmekti. Böylece ‘ulaşılabilir sanat’ kavramının etrafında gezinmeye başladık ve Mamut Art Project doğdu.

İstanbul sanat dünyasında Mamut’un bugünkü yeri nedir?

İlk olarak genç sanatçılara görünürlük sağlama konusunda katkımız olduğunu söylemek doğru olur. Türkiye’deki sanatçı potansiyelini anlamak ve göstermek konusunda katkı sağladığımıza inanıyoruz, bu bizim için değerli. Yaş ve eğitim kısıtlaması olmadan projeye kabul edilen başvurulardan Türkiye’de aslında bu yolda ilerleyen ciddi bir kitle olduğunu fark ediyoruz ve bu konuda farkındalık yaratıyoruz. Aynı zamanda, her yıl seçilen 50 yeni sanatçı, Türkiye’deki gençlerin sanatta hangi alanlara, hangi malzemelere ve hangi konulara yöneldiklerini değerlendirme imkanı yaratıyor. Sanatçıların Mamut öncesi ve sonrası kariyerlerindeki gelişmeleri takip etmek, Türkiye’de sanat piyasasının nabzını tutmak adına, bize ve her katılımcıya çok değerli bir fırsat sunuyor. Bir yandan da birçok kişinin ilk sanat eserini Mamut’tan aldığını görüyoruz. Bu da yeni nesil koleksiyonerlik anlayışını ya da sanatseverlikten koleksiyonerliğe geçme sürecini izleme ve bir nebze yönlendirme şansı veriyor bize.

Mamut’un jürisi nasıl belirleniyor? Bu yıl jüriyi belirlerken kıstaslarınız nelerdi?

Jüri için kimlere teklif götürüleceğine Mamut ekibi karar veriyor. Her yıl jürimizi belirlerken, muhtelif bakış açıları getirebilecek, sanatçılara yapacakları önerilerle bizleri çok daha ileri taşıyabilecek, sanatçıların işlerini göstermek için heyecan duyacağı isimlerle ilerlemeye çalışıyoruz. Farklı bakış açılarını dikkate alarak değerlendirme yapabilmemiz için jüride çalışmalarını sanatın farklı alanlarında sürdüren isimlerin olmasına önem veriyoruz. Bu zamana kadar jürimizde yer alan isimlerle çalışabildiğimiz için kendimizi çok şanslı hissediyoruz.

Mamut’a katılmak sanatçıların kariyerini nasıl etkiliyor?

Geçmiş yıllarda Mamut’a katılan sanatçılara bakıldığında şu anda birçok karma sergide yer aldıklarını, kişisel sergiler açtıklarını, galerilerle anlaşmış olduklarını, hatta bazı isimlerin bienallere katıldığını görebilirsiniz. Yedinci yılımızda, bu zamana kadar gördüğümüz gelişmelerle söyleyebiliriz ki Mamut, sanatçıların kariyerlerinde ciddi bir adım atmalarını sağlıyor. Bu çapta bir sergiye hazırlanmak, belli bir projeye odaklanarak düşünmek ve profesyonel bir ortamda işlerini sergilemek çok öğretici bir deneyim. Bu süreci farklı sanatçılarla tanışarak paylaşmanın ve bu dayanışma ortamının içinde olmanın da faydalı sonuçlar doğurduğunu gördük. Ayrıca Mamut’ta yer alan tüm sanatçılar ihtiyaçları olduğunda ekibimize danışabiliyor. Bu da sanatçılara Mamut sonrası kariyerleriyle ilgili vermeleri gereken kararlarda doğru adım atmalarına yardımcı oluyor.

Başvurular içinde sanatçıların dönemsel yatkınlıklarını gözlemlediğinizde karşınıza çıkan tablo nelerle ilintili? Bu yılın başvurularını birbiriyle ilişkili kılan yönler var mı?

Bu yılki edisyonumuzda 49 sanatçının yaklaşık 600 eseri sergilenecek. Video başta olmak üzere çeşitli alanlardan oldukça özgün işlerle karşılaşacağınızı söyleyebilirim. Resim alanında da geçmiş yıllara göre bir artış var. Bunların yanı sıra enstalasyon, heykel, illüstrasyon, doku sanatı, fotoğraf ve yeryüzü sanatı alanlarından da eserlerle karşılaşacaksınız. Son iki yılda biraz daha içsel ve samimi işlerle karşılaştığımızı söylemek doğru olur. Ayrıca soyut ve geometrik formların irdelendiği çalışmalarda da artış var. Her yıl seçilen sanatçılar arasında tesadüfi ilişkiler oluyor. Bunda tabii aynı coğrafyada yaşamanın ya da ayrı yerlerde yaşansa bile aynı global sorunlarla mücadele ediyor olmamızın etkisi büyük. Bu sene kendilerine kaçış alanları yaratan, tekstil malzemeleriyle çalışan, evrensel sorunları, organik ve inorganik arasındaki ilişkiyi irdeleyen sanatçıların üretimlerini görebileceksiniz. Yaşadığımız dönemin hayata ve insana dair yansımalarını bize en iyi gösteren; genç sanatçılar. Mamut 2019, bu bakımdan yepyeni bakış açıları ve sorgulamalarla heyecan yaratacak.

Mamut’a kabul edilen eserlerin fiyatlandırma aşaması nasıl ilerliyor? Hangi faktörler fiyatlandırmada etkili oluyor?

Satış direktörümüz sanatçılar seçildikten sonra her biri ile fiyatlandırma detaylarını konuşmaya başlıyor. Sanatçının bugüne kadar herhangi bir sergide yer alıp almadığı, bir fiyatlandırması ya da satışı olup olmadığı, yaşı, öz geçmişi vs. değerlendirildikten sonra onlara bir öneride bulunuyoruz. Karşılıklı değerlendirme sürecinden sonra ortak bir karara varıyoruz. Sanatçılarımız, kariyerlerinin başında olduğu için belli bir fiyat politikasına sadık kalmaya çalışıyoruz.Önemli olan sanatçının kariyerinde geldiği noktaya göre en uygun fiyatı belirleyerek seyirciyle ve koleksiyonerle en doğru şekilde buluşmasını sağlamak. Bunu da tecrübelerimize dayanarak ve iyi bir piyasa araştırması yaparak sağlamaya özen gösteriyoruz.

Mamut’un ziyaretçi kitlesini geçen yıllar üzerinden tanımlayabilir misiniz?

Mamut’u ziyaret edenler geniş bir kümeyi kapsıyor. Türkiye’nin önde gelen koleksiyonerleri, küratör ve galericileri, sanatçılar, sanatçıların yakınları, özellikle sanata bağlı alanlarla ilgilenen öğrenci ve öğretim üyeleri, ilk sanat alımı adımlarını atacak genç koleksiyonerler, sanatseverler… Çok farklı kitlelerden sanata merakı olan; sanatla iç içe, samimi bir ortamda vakit geçirmek, yeni yetenekleri desteklemek isteyen ve Mamut’u tanımak isteyen ziyaretçiler geliyor.

Mamut Performanslarının bu yıl belirli bir kavramsal çerçeve altında olmadan düzenlenmesi kararında neler etkili oldu? Sizce bu etkinliğe ne katacak?

2016’da Seyhan Musaoğlu ve Simge Burhanoğlu’nun küratörlüğünde başlattığımızPerformans Programı ile Mamut’a performans sanatını da dahil etme fırsatını yakaladık. Bu üç yılda performans programı içeriğimizi daha da geliştirip Mamut içinde belli bir noktaya taşıyarak, performans sanatı disiplinini hak ettiği ortamda ve değerde sunabilmek için, her yıl yeni bir kavram ekleyerek ilerledik. Bu verimli iş birliği ile arzu edilen noktaya gelen yolculuğumuzda, 2019 Performans Programımızı, Mamut Art Project olarak bağımsız bir şekilde yönetme kararı aldık. Mamut’ta performans sanatına yer vermeyi devam ettirebilmek bizim için çok önemli. Bu süreçte edindiğimiz tecrübe ve sanatçılarla olan iletişimimiz sonucunda, performans sanatının sergilenmesi konusundaki kısıtlılığının farkına vardık. Birçok sanatçının performanslarını gerçekleştirebilecek alan bulamadıklarını öğrendik. Bir yandan da ziyaretçilerin performans sanatına olan ilgisinin artışı bizi heyecanlandırdı. Bu sebepten bu yılki başvurularımızı geçmiş yıllara kıyasla özgürleştirme kararı aldık. Belli bir tema olmadan, geçmiş yıllarda da Mamut’ta yer almış sanatçılara ve başka yerlerde gerçekleştirilmiş olan performanslara da başvurularımızı açtık. Biz de bunun nasıl bir farklılık yaratacağını sizinle birlikte göreceğiz. Ancak şu ana kadarki başvurulara baktığımızda söyleyebiliriz ki herkesi heyecan verici bir program bekliyor.

Mamut’u düzenlediğiniz her yıl, bir önceki seneden nasıl etkileniyor? Süreç içinde öğrendikleriniz ve geleceğe dair hedefleriniz nelerdir?

Son altı yılda iyisiyle kötüsüyle çok fazla tecrübe edindik. Bu süreçte hep eleştirilere açık olmaya, kendimizi daha ileriye taşımaya çalıştık. Her sene,önceki yıllarda yaşadıklarımızın bize öğrettiklerini dikkate alarak ilerliyoruz. Samimiyet ve iyi iletişim kurmanın önemini de bu sayede anladık. Bu zamana kadar birlikte çalıştığımız sanatçılarımızla ilişkilerimizi, onlara olan desteğimizi devam ettirmek bizim için çok önemli. İleri hedeflerimizde geçmiş yıllarda beraber çalıştığımız sanatçıları bir araya getirebilecek bir alan yaratmak var. Mamut’u ve sanatçılarını yurt dışına taşımak için ise uzun süredir devam eden bir araştırma süreci içerisindeyiz. Bu konuda ilk adımı doğru atmak bizim için çok önemli, dolayısıyla bu sürece ihtiyacı olan vakti vermek istiyoruz.

3-7 Nisan, KüçükÇiftlik Park, 20 TL, öğrenci ve öğretim üyelerine ücretsiz.

Mamut Art Project 2019 Resmi Web Sayfası

Kaynak: TimeOut