Tarabya Kültür Akademisi, Kulturakademie Tarabya, Federal Almanya Hükümeti tarafından kurulmuş bir kuruluştur. Kuruluşun yönetimi Almanya Ankara Büyükelçiliği ‘nce üstlenilmiştir. Aynı zamanda Kültür Akademisi büyükelçiliğin Türkiye ‘de yürüttüğü kültürel etkinliklerin ayağını teşkil ederken Kulturakademie Tarabya ‘nın küratörlük görevi Goethe-Institut tarafından üstlenilmiştir.
Kuruluş | Kültür Akademisi
Tarabya Kültür Akademisi, Alman Federal Meclisi tarafından gerçekleştirilen girişimler sonucunda kurulmuştur. Akademi, Türk-Alman kültür değişimine katkı sağlamak amacıyla birçok kültürel alanda faaliyet gösteren sanatçıları Türkiye’de misafir eden bir program gerçekleştirmektedir. Program kapsamında yer almaya hak kazanan bursiyerlere belli bir süre Tarabya’da kalarak yeni izlenimler kazanma ve sanatsal çalışmalarını geliştirme imkânı tanınır.
Kulturakademie Tarabya, Kültür Akademisi, Almanya Büyükelçiliği Yazlık Rezidansı arazisinde Tarabya lokasyonunda yer almaktadır. İstanbul ‘un Avrupa Yakası ‘nda yer alan bina, şehir merkezinden 15 km. kuzeye konumlandırılmıştır. Yazlık Rezidans arazisi içerisinde yedi daire, bir ortak alan ve iki atölye bulunmaktadır. Böylelikle Kültür Akademisi bursiyerlerine rahat bir yaşam ve çalışma alanı imkânı tanınmaya çalışılmıştır.
Yönetimi Almanya Ankara Büyükelçiliği tarafından üstlenilen Kültür Akademisi aynı zamanda büyükelçilik tarafından Türkiye’de yürütülen kültürel etkinliklere ayak teşkil etmektedir. Kulturakademie Tarabya ‘nın küratörlük görevi ise Goethe-Institut tarafından üstlenilmiştir.
Tarih | Kültür Akademisi
Tarabya Kültür Akademisi, 13 Ekim 2011 ‘de gerçekleştirilen resmi törenle açılmıştır. Akademinin resmi açılış töreni T.C. Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ve Almanya Federal Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Guido Westerwelle katılımlarıyla Almanya Büyükelçiliği ‘nin Tarabya’da konumlandırılmış Yazlık Rezidansı ‘nda gerçekleştirilmiştir.
T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Kemal Fahir Genç ve Almanya Dışişleri Bakanlığı Devlet Bakanı Cornelia Pieper konuşmalarında, Tarabya Kültür Akademisi ‘nin Almanya ile Türkiye arasındaki kültürel ilişkilerin gelişmesi doğrultusunda atılan büyük bir adım olduğu ve büyük katkıda bulunacağı vurgulanmıştır.
Alman Federal Meclisi Üyesi Milletvekili Petra Merkel (SPD), Goethe-Institut Başkanı Klaus-Dieter Lehmann ve Alman Yeşiller Partisi Milletvekili Claudia Roth resmi açılış programı kapsamında konuşma yapmışlardır.Açılış gecesi, Alman yazar ve Alman Dili Edebiyatı Akademisi Başkanı Klaus Reichert ‘ın konuşmalarıyla onurlandırılmıştır.
Kültür Akademisi resmi açılış töreni Goethe-Institut tarafından düzenlenen kültürel bir etkinlik ile taçlandırılmıştır.
Tarabya Kültür Akademisi ilk bursiyerlerini Eylül 2012 tarihinde ağırlamıştır. Yeni hayatları ve yaşam alanlarını heyecan verici bulan belgesel film yapımcısı Martina Priessner ve oyun yazarı Marianna Salzmann, Tarabya’da çalışma ve İstanbul’un kültürel ortamlarını keşfetme imkânlarını elde etmelerinden dolayı büyük mutluluk duymuşlardır. Akademi açıldığı tarihten bu yana bünyesinde 60 bursiyer misafir etmiş ve böylelikle sanat konusunda birçok alana katkı sağlamıştır.
Tarihi Tarabya Yazlık Rezidansı
Alman Büyükelçisi ‘nin tarihi yazlık rezidansı, İstanbul şehir merkezinden yaklaşık 15 km. uzaklıkta geçmişte “sağlık merkezi” olarak bilinen fakat günümüzde İstanbul şehir hayatının bir parçası haline gelen Tarabya semtinde konumlandırılmıştır. Residansın üzerinde yer aldığı arazi 1880 senesinde Sultan II. Abdülhamit Han tarafından diplomatik kullanım amaçlı olarak Alman İmparatorluğu ‘na hediye edilmiştir. Bu nedenden dolayı arazi günümüzde halen Büyükelçilik arazisi statüsünü korumaktadır.
Tarihi yazlık on sekiz dönümlük bir arazi üzerine kurulmuştur. Yazlığın kurulduğu arazinin büyük bölümü bahçe ve orman arazisinden oluşmaktadır. Tarihi yazlığın sahil kısmında ise çoğunluğu Türk yapı stilinde inşa edilmiş on adet yalı bulunmaktadır. Yazlık arazisinde Alman askerleri için yapılmış bir şehitlik de bulunmaktadır. Kültür Akademisi, sahil kısmında inşa edilmiş yalılardan önceleri büyükelçilik sekretaryası için kullanılan binada hizmet vermektedir. Bunun yanı sıra daha önce mutfak olarak kullanılan bölüm günümüzde etkinlik salonuna dönüştürülmüştür.
Tarihi yazlık rezidansın yer aldığı arazinin büyük bölümü yaklaşık 18 hektarlık bir bahçeden oluşmaktadır. Yazlık rezidansın büyük bahçesi iç ve dış bahçe olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. İç ve dış bahçelerde birbirini tamamlayan farklı düzenleme ve donanımlar yer almaktadır. Rezidansın günümüzdeki bahçe düzeni hem Osmanlı dönemine ait bahçe motiflerini hem de 1980 ‘lerin bahçe yapısını bir arada yansıtmaktadır.
Arazi aynı zamanda Alman Askeri Şehitliği ‘ni de içerisinde barındırmaktadır. Şehitliğin bakımı “Alman Savaş Mezarları Komisyonu” (Volksbund Deutsche Kriegsgräberfürsorge) tarafından gerçekleştirilmektedir. Arazinin üzerinde yer alan abide, heykeltıraş Georg Kolbe tarafından yapılmıştır. Arazinin taraça şeklindeki hali ise yine Georg Kolbe tarafından tasarlanmıştır. Şehitlik başlarda, 1915 yılında Çanakkale Savaşı ‘nda hayatını kaybetmiş Alman askerler için tasarlanmıştı. Sonrasında, her iki dünya savaşında Türkiye ve çevresinde şehit düşmüş Alman askerler için kullanılmaya başlanmıştır. Aynı zamanda Alman Kolonisi her yıl Alman Milli Matem Günü kapsamında Tarabya’daki şehitler için Alman askeri temsilcilerin huzurunda tören düzenlemektedir.
Kültür Akademisi | Tarihi Yazlık Rezidans
Tarabya eskiden “pharmacia” veya “phamakias” şeklinde adlandırılmaktaydı. Fakat kimse adı “zehir” anlamına gelen bir yerde oturmak istemediğinden dolayı bölgenin adı, mitolojide bulunan Argonotlar Efsanesi ‘ne göre “therapia” yani “şifa” manasına gelen sözcükle değiştirildi.
Tarabya, 16. yüzyıla kadar bir balıkçı kasabası olarak varlığını sürdürmüştür. Daha sonraları Sultan II. Selim Tarabya’da bir köşk ve muhteşem bir bahçe yaptırmıştır. Böylelikle Tarabya zamanla İstanbul’un varlıklı ailelerinin tercih ettiği bir dinlenme muhiti haline gelmiştir. Birçok büyükelçi yazlık evini burada inşa ettirmeye başlamıştır.
İstanbul’un merkezinde yer alan eski Prusya Elçiliği ‘nin satışı sonrasında rezidansın yapımı için yeterli para toplanabilmesiyle
1885 senesinde Alman İmparatorluk Meclisi ‘nden imar izni alınmıştır. 1882 senesine ait ilk imar projesi Cingria isminde bir mimar tarafından tasarlanmıştır. İlk imar projesi Atina ‘da arkeolog olarak görev yapan Wilhelm Dörpfeld tarafından üzerinde bazı değişiklikler yapılarak gözden geçirilmiştir.
Cingria ‘nın çalışmalarına karşın Dörpfeld, Osmanlı mimarisini dikkate alarak projenin son halini ortaya koymuştur. Böylelikle büyükelçilik rezidansının merkez odası sekizgen yapıda tasarlanmış ve ahşap sütunlar kullanılmıştır. Bu özellikler o dönemlerde Boğaz ‘da bulunan yazlık evlerin karakteristik özelliklerini taşımaktadır. Binanın inşaatına 1885 senesinde başlanmıştır. İnşaat Armin Wegner tarafından üstlenilmiş ve iki yıl sonra tamamlanmıştır.
Rezidans, Almanya Büyükelçiliği ‘nin 1923 yılında Türkiye Cumhuriyeti ‘nin kurulması neticesinde Ankara ‘ya taşınması sonrasında asıl amacını kaybetmiştir. Zaman içerisinde bina “Tarihi Yazlık Rezidans” ismini almıştır. Bina günümüzde Alman-Türk Diyalog çalışmaları için hizmet vermektedir. Büyükelçinin evinde kültür, politika ve ekonomi ile ilgili etkinlik ve resepsiyonlar düzenlenmekte, önceleri büyükelçilik sekretaryası olarak kullanılan yanda yer alan bina ise Kültür Akademisi ‘nin bursiyerlerini misafir etmektedir. Bunun yanı sıra daha önceden sefarethane olarak hizmet veren bina ise günümüzde Alman-Türk Ticaret ve Sanayi Odası ‘nın faaliyetleri için merkez olarak kullanılmaktadır.
Kulturakademie Tarabya Bursiyeri Shulamit Bruckstein Çoruh Röportajı
